Rzymskokatolicka Parafia p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła w Namysłowie

Ul. Kościelna 3, 46-100 Namysłów

TEL:  77 4100 234 lub 504 232 750

  • 1.jpg
  • 2.jpg
  • 3.jpg
  • 4.jpg
  • 5.jpg
  • 6.jpg

Historia

KARTKA Z HISTORII

Najstarsza wzmianka historyczna o Namysłowie pochodzi z 1233 roku. Prawa miejskie otrzymał około 1249 roku. Do 1294 roku należał do księstwa wrocławskiego, do 1323 roku był w granicach księstwa głogowskiego, następnie w latach 1341 – 1348 zastawiony u Kazimierza Wielkiego, by znów w 1359 roku jako lenno Korony Czeskiej być włączonym do księstwa wrocławskiego.

Najwcześniejsza dokumentalna wzmianka o kościele parafialnym w Namysłowie związana jest z osobą proboszcza Dietriecha, który w roku 1278 wystąpił jako świadek. W roku 1321 Jeschco, proboszcz w Namysłowie poświadczył pewien dokument arcyksięciu Konradowi Śląskiemu. W roku 1376 była w pewnym dokumencie Kardynała Jana u św. Marka wymieniona parafia w Namysłowie (Namyslowie) w 1400 roku jako parafia św. św. Apostołów Piotra i Pawła.

Patronat nad kościołem sprawował Zarząd miasta Namysłowa. Kościół w północno – wschodnim rogu do miasta przytulony, w nieco polarnym kierunku od zamku położony, stanowi istotną część umocnień miejskich. Dawniej stał kościół w środku cmentarza, który dopiero w XIX wieku został usunięty.

Kościół jest potężną późnogotycką budowlą. Jest trójnawowym, 6-cio-przęsłowym kościołem halowym, z trójbocznymi zamknięciami naw od wschodu; zamknięcie nawy głównej, szerszej od bocznych, wysunięte ku przodowi.


Od północy trójprzęsłowa zakrystia oraz trzy kaplice.

  • Przy korpusie od zachodu kwadratowa wieża, z okrągłymi podporami.
  • Od południa przy trzech zachodnich przęsłach cztery kaplice i od zachodu niewielka przybudówka schodowa.
  • Od południa między drugim a trzecim od wschodu przęsłem niewielka neogotycka kruchta.

 

Wymiary wewnętrzne:

  • Nawa środkowa: dł. 53,30 m; szer. 7,20 m;
  • Północna nawa boczna: dł. 25,60 m, szer. 3,60 m;
  • Południowa nawa boczna: dł. 25,60 m, szer. 3,80 m;
  • Wieża: dł. 4,90 m, szer. 5,30 m;
  • Zakrystia: dł. 14,60 m, szer. 4,30m.

Starsze planowanie w pierwszej budowie kościoła zostało wstrzymane, nie wykonane z powodu kształtu wieży. W zachodnim szczycie widzimy wmurowane przypory, spojone z fugą budowlaną wskazującą na to, że wieża przedstawia pierwszy samodzielny odcinek budowy. Również na wieży powyżej pierwszej blendy ostrołuku przebiega pozioma fuga budowlana, która wskazuje na zakończenie pierwszego odcinka planowania. Budowa musiała postępować od zachodu ku wschodowi.

To twierdzenie popiera wiadomość Frobena o podjętej w roku 1405 budowie wieży. Mamy z tych czasów następujący zapis: „Budowa wieży kościelnej u św. św. Piotra i Pawła została w tym roku rozpoczęta.” W rocznikach jest to w ogóle pierwsza notatka o budowie kościoła. Inne przekazane nam wiadomości, jak Zimmermanna i Libiecka określają rozpoczęcie budowy kościoła na rok 1401, ale że tych wiadomości nie ma w rocznikach, które uchodzą za najpewniejsze źródło najdawniejszych wydarzeń, przeto przyjmujemy rok 1405 jako rok rozpoczęcia budowy kościoła w Namysłowie, a zakończenie jego budowy – 1441 rok.

Pożar miasta w roku 1483 objął też kościół parafialny i szkołę. W dwa lata później został kościół odbudowany o tyle, aby się mogły odprawiać nabożeństwa. W międzyczasie budowano kościół dalej. W roku 1493 odbyło się poświęcenie nowo odbudowanej części kościoła. W roku 1499 wzniesiono nowy ołtarz pod wezwaniem 11000 dziewic. Przy zakończeniu tej nowej budowy mogły powstać cztery boczne południowe kaplice.

Reformacja weszła do Namysłowa w roku 1525, zajęła kościół katolicki i trzymała go w swoich rękach aż do roku 1654. Za czasów ewangelickich wybudowano w roku 1526 zakrystię i chór. Już po zwrocie kościoła katolikom w roku 1556 został kościół oczyszczony i wybielony.

W roku 1570 zdjęto z wieży kopułę, gdyż chwiała się na wietrze.

W roku 1605 wzniesienie nowego hełmu wieży w miejsce poprzedniego z 1570 roku zniszczonego pożarem. Wybudowane przez ewangelików duże organy zostały znad zakrystii przeniesione na chór. W czasie dużego pożaru w roku 1619 stopiły się wieża i dzwony oraz zapadł się dach i w dwóch miejscach sklepienie kościoła i sklepienie zakrystii. W czasie odbudowy po pożarze dano nowe wiązanie dachowe i pokryto dach gontami.

W roku 1759 zostały wybudowane pod chórem Grób Chrystusa Pana i w 1768 kostnica. W roku 1790 sylwetka kościoła zmieniła się znacznie. Gontowe pokrycie dachu zmieniło się na dachówki, a wieża dostała wąską przeźroczysta przyłbicę, na której znać ślady stylu rokoko.

W roku 1844 zaczęła się renowacja dachu, a w latach 1868-1869 renowacja wieży. Wieża otrzymała nową przyłbicę, nowy guzik i krzyż. W hali kościelnej ściany i filary zostały oczyszczone i otynkowane; uszkodzone ławki zastąpione nowymi; podłoga wybrukowana i ocementowana.

Druga renowacja ciągła się przez lata 1887 – 1893 w trzech północnych kaplicach, gdzie murarz Roth odnowił MaBwerk (różyce w oknach) późnogotyckim Backsteinstabworkiem. To śa dziś jedyne okna Backsteinstabwerkowe (okna maswerkowe). Malarz Robert Reibe z Wrocławia wymalował kościół w nowym gotyku i odnowił wyposażenie.

Nowogotycka południowa brama i siodłowate dachy łuków przyporowych chóru jak i nowe ukształtowanie portali zostało też wtedy wykonane. Rok 1888 – odnowienie więźby dachowej.

W roku 1976 zakończono pierwsze po wojnie malowanie wnętrza kościoła. Kolejne malowanie polichromii przypada na rok 1996. W roku 1978 ufundowano do kościoła nowe ławki. 29 czerwca 1979 roku Biskup Wincenty Urban dokonał konsekracji trzech nowych dzwonów, którym nadano imiona: „Jan Paweł II”, „Stefan” i „Antoni”. Nowe dzwony umieszczono obok dotychczasowego dzwonu imieniem „Maria”.

Od 5 kwietnia 1988 roku trwa w kościele całodzienna adoracja Najświętszego Sakramentu. 19 grudnia 1991 roku Metropolita Wrocławski Kardynał Henryk Gulbinowicz poświęcił ruchomą szopkę bożonarodzeniową, a 22 listopada 1995 roku poświęcił odrestaurowane przez braci Broszko, zabytkowe 42-głosowe organy, które zostały wzniesione w XVIII wieku przez firmę Bergsdorfa z Nysy. W roku 1999 zakończono prace remontowe wieży kościoła, w czasie których wymieniono całe pokrycie wieży z blachy ocynkowanej na blachę miedziana. Prace prowadziła firma Pana Rajmunda Adamietz.

Do roku 1988 Namysłów stanowił jedną parafię. 18 września 1988 roku po wybudowaniu nowego kościoła w Smarchowicach Wielkich powstała tam nowa samodzielna parafia pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego.

Natomiast kościół pofranciszkański w Namysłowie przemieniony w roku 1812 na magazyn, po zupełnej dewastacji został 30 września 1982 roku przekazany przez władze państwowe parafii. Po 173 latach przerwy – 3 pażdziernika 1985 roku – odprawiona została uroczysta Msza Święta. Po trwających blisko 10 lat pracach remontowych i budowlanych – w czerwcu 1992 roku – przy tej świątyni Ks. Kardynał Henryk Gulbinowicz erygował nową parafię pod wezwaniem św. Piotra z Alkantary i św. Franciszka z Asyżu.

W roku 1982 oddano do dyspozycji parafian nowowybudowany, dwupiętrowy Dom Katechetyczny im. Jana Pawła II. Znalazły w nim miejsce dla swoich spotkań działające przy parafii, m.in.: Biblioteka Parafialna licząca 4187 woluminów; Uniwersytet Ludowy działający od 18.10.1987r., który obok swoich systematycznych wykładów patronuje corocznym Tygodniom Kultury Chrześcijańskiej; Akcja Katolicka; Parafialny Zespół Charytatywny „Caritas”; Liturgiczna Służba Ołtarza; Eucharystyczny Ruch Młodych; Rycerstwo Niepokalanej; Maitri; Zespół Misyjny; Chór Parafialny; Akademicki Zespół Muzyczny „Akatyst”.

Od marca 1993 roku wychodzi co miesiąc przy parafii czasopismo duszpastersko – religijne „Apostolskie Ścieżki”.


Znane dzwony w kościele parafialnym:

  • 1549 – odlany został mały dzwon, zawieszony na wieży kościelnej.
  • 1556 – 24 września został odlany duży dzwon o wadze 48 centnarów, który pękł w roku 1576.
  • 1558 – odlany został środkowy dzwon i dzwonek do sygnaryrki zwany śpiewnym.

Historia dzwonów

1621 – zawieszono jeden dzwon (wysoki 1,51 m, korona 0,26 m, przekrój 1,57 m), odlany z bronzu z napisem: „Anno MDCXXI SVo reurot Me pre Visa senat VS” – chronogram daje daty 1619 i 1621, poniżej herb miasta Namysłowa. Po przeciwnej stronie: „Protempore Consules erant amplissimi honestissimi veri Johannea a Croempisch, George Frese, Georgi Lange, Praedide huius Temple Achille Roth senator, andreas Mercater. Durc Feuers mach bin ich geflassen, Jacob Getz in Breslau hat mich gegassen den XXXI Augusty 1621” na ornamencie.

1622 – spalone dzwony odwieziono do Wrocławia, gdzie odlano nowe i znów zawieszono na wieży.

1660 – zachowany dzwon (wysoki 0,85 m, korona 0,15 m, przekrój 0,84 m), napis w języku łacińskim który mówi, że w roku 1660 został odlany i przez Laurentiusa Joanessa Thona i Stephanusa Mollet; z herbem miasta, z brązu.

1763 – trzeci zachowany, wiszący na zewnętrznej stronie wieży po stronie południowej (wysoki 0,40 m, przekrój 0,45 m) z bronzu, napis tylko w części czytelny: Me fudit……in Breslau 1763. Dzwon ten został wymieniony przez Prezydium Rady Narodowej w Namysłowie i powieszony na wieży ratuszowej jako dzwon zegarowy.

1817 – odlano trzy dzwony w Gliwicach o wadze 52,38 i 30 cali (wymiarowe) jako podarunek. Zawieszono je na nowej wieży dnia 2 października 1819 roku zwraz z dwoma dzwonami otrzymanymi z klasztoru franciszkanów.

1819 – dwa dzwony przekazane kościołowi parafialnemu przez francisznanów. Franciszkanie otrzymali dzwony 27 listopada 1681 roku od konwentu braci z Nysy. 13 listopada 1784 roku po zakończeniu wudowy wieży kościoła franciszkanów zawieszono je na wieżyczce.